نیک اندیشان - آموزش و مشاوره روانشناسی، رشد فردی و مدیریت زندگی

با انتخاب دکتر یاوریان به عنوان مربی خود:

قایق بادبانی زندگی خود را در تلاطم امواج روزگار با لذت و اطمینان تا ساحل آرامش مطلوب به پیش برانید.

رشد و تعالی فردی از جمله عباراتی است که احتمالا قبلا زیاد به گوشتان خورده. با این حال شاید به صورت جامع و کامل درباره آن اطلاعاتی ندارید. اگر اینطور است پس حتما تا انتهای این مقاله همراه نیک اندیشان باشید.

رشد فردی در حقیقت بیش از هر چیز دیگری درباره سرمایه گذاری انسان بر خودش است تا به این وسیله صرف نظر از هر مانعی که زندگی پیش رویش قرار می دهد، توان مدیریت خود را داشته باشد. فرد با داشتن این مزیت می تواند رویکردی فعالانه داشته باشد: به عبارت دیگر به جای آن که صبر کند تا اتفاقات خوبی در زندگیش رخ دهند، خود زمینه ساز وقوع این اتفاقات می شود.

البته فرد لزوما همیشه در دست یابی به اهدافی که برای خود در نظر می گیرد موفق نخواهد بود، اما همین وقت گذاشتن برای مشخص کردن اهداف و پیدا کردن راهکارهای گوناگون برای دسترسی به آن زندگی فرد را دستخوش تغییر کرده و به آن کیفیت بهتری می دهد. در این مقاله قصد داریم شما را با گام های اساسی آشنا کنیم که امکان دست یابی به رشد و تعالی فردی را محقق می کنند.

بدون رشد و پیشرفت مداوم، واژه هایی مثل موفقیت و ترقی هیچ معنی ندارند.
بنجامین فرانکلین

فهرست عناوین این مطلب:

۶ گام رشد و تعالی فردی

گام اول دست یابی به رشد و تعالی فردی : کسب خودآگاهی

رشد و تعالی فردی با خودآگاهی آغاز می شود. برای رسیدن به رشد فردی ابتدا باید شناخت دقیقتر و بهتری از خود واقعی تان به دست آورید؛ ارزش هایی که در زندگی برای خود در نظر گرفته اید، و عقاید و هدفی که در زندگی دنبال می کنید و به آن پایبند هستید. باید به خاطر داشت که با دنبال کردن رؤیاهای دیگران هیچ گاه در زندگی احساس خوشبختی نخواهید کرد و برای دستیابی به این مهم، باید زندگی خود را کاملا بر اساس چیزی که هستید و رؤیاهایی که در سر دارید طرح ریزی کنید. تنها در این صورت است که قادر به دنبال کردن اهداف شخصی خود در زندگی خواهید بود. در این هنگام، همان اندازه که دست یابی به هدف برای تان لذت بخش خواهد بود، حرکت در مسیر رسیدن به هدف را هم دوست خواهید داشت. بنابراین نخستین گام مهمی که برای دست یابی به رشد و تعالی فردی باید برداشت، کسب خودآگاهی است.

مسئله ای کلیدی که در این رابطه وجود دارد این است که اگر فرد به رشد و تعالی فردی خود، آن گونه که باید و شاید پایبند نباشد و در نتیجه آن به خودآگاهی دست پیدا نکند، در برابر هر مشکلی که زندگی پیش رویش می گذارد سر تسلیم فرود خواهد آورد. حال آن که در صورت وجود این آگاهی، فرد قادر به تشخیص جنبه هایی از زندگی خواهد بود که در نهایت سبب بهبود شرایطش خواهند شد.

گام دوم دست یابی به رشد و تعالی فردی : هدایت فعالیت ها در مسیر درست

پس از آن که فرد به خودآگاهی رسید، درک بهتری از تمامی اهدافی خواهد داشت که در زندگی دنبال می کند و به همین سبب تصمیم گیری برایش به مراتب کار ساده تری خواهد شد. برای نمونه برخی از فعالیت هایی که فرد در برنامه وظایف روزانه برای خود در نظر گرفته بود، خود به خود کنار خواهند رفت، چراکه دیگر در خدمت اهداف فرد از زندگی نیستند و بنابراین ارزش وقت گذاشتن بر آن ها دیگر وجود ندارد.

با انتخاب دکتر یاوریان به عنوان مربی خود:

قایق بادبانی زندگی خود را در تلاطم امواج روزگار با لذت و اطمینان تا ساحل آرامش مطلوب به پیش برانید.

حال اگر این اهداف در نظر گرفته شده به خوبی مشخص شده باشند، بار زیادی از دوش فرد برداشته خواهد شد و کیفیت سایر فعالیت هایی که انجام می دهد به مراتب بیشتر خواهد شد. در نظر گرفتن اهداف مشخص برای زندگی و دست یابی به رشد و تعالی فردی علاوه بر این که باعث می شوند فرد درک بهتری از فعالیت هایی که باید انجام دهد به دست بیاورد، آن دسته از فعالیت هایی را هم که باید کنار بگذارد، مشخص می کنند و این مسئله از اهمیت بسزایی در افزایش کیفیت و مدیریت زندگی برخوردار است. در مسیر دست یابی به رشد فردی بسیاری از افراد مرتکب اشتباهی می شوند: این که سعی می کنند فعالیت های بیشتری انجام دهند، حال آن که نکته کلیدی برای موفقیت آمیز بودن زندگی و دست یابی به اهداف این است که فعالیت کمتر و با کیفیت تری انجام بگیرد.

بنابراین باید به خاطر داشت که گام دوم برای محقق شدن رشد و تعالی فردی تمرکز کردن بر کیفیت انجام کارها است و نه میزان فعالیت هایی که انجام می دهیم.

گام سوم دست یابی به رشد و تعالی فردی : تمرکز بر فعالیت ها و کارایی آن ها

یکی از مهمترین مزیت هایی که رشد و تعالی فردی به همراه دارد مشخص شدن مسیر فعالیت ها و زندگی به طور کلی است. حتی زمانی که فعالیت ها در مسیر درست خود قرار بگیرند، باز هم وظایف زیادی وجود دارند که به توجه فرد نیاز خواهند داشت. هرچه فرد کیفیت رشد فردی بیشتر می شود، اولویت بندی وظایف کار به مراتب ساده تری می شود. در این صورت فرد درک بهتری از اهداف خود پیدا خواهد کرد و قادر به تشخیص آن دسته از وظایفی خواهد بود که بهترین نتیجه را برایش به همراه خواهند داشت (البته با توجه به منابعی که در اختیار دارد).

گام سوم برای دست یابی به رشد و تعالی فردی بهبود تمرکز بر فعالیت ها و کارایی آن ها است که تنها با داشتن شناختی بهتر از نقاط قوت فرد حاصل می شود. نکته کلیدی ای که در این باره وجود دارد این است که درک بهتر این مسئله باعث می شود فرد دقیقا به کارکرد هر وظیفه یا فعالیت واقف شود. به عبارت دیگر به این مسئله پی ببرد که هر کدام از این فعالیت ها (یا وظایف) قدمی به سوی دست یابی به هدفی بزرگتر هستند و به این صورت امکان گمراه شدن و گم کردن مسیر بسیار کمتر خواهد شد. علاوه بر این، با این رویکرد فرد به بیهودگی ایده آل گرایی هم پی خواهد برد، چون متوجه این مسئله می شود که خود و کارهایی که انجام می دهد مدام در حال بهبود پیدا کردن هستند.

گام چهارم دست یابی به رشد و تعالی فردی : افزایش انگیزه

پس از گذر از تمامی مراحلی که تا کنون درباره شان صحبت شد و پیدا کردن درکی کامل و جامع از هدفی که دنبال می کنید، برای شناخت مزایایی که از انجام فعالیت های مختلف نصیب تان خواهد شد، کار ساده تری پیدا می کنید. بنابراین حتی اگر وظیفه ای که به عهده دارید برای تان چندان جالب توجه نباشد، انگیزه لازم برای اتخاذ تدابیر عملی را خواهید داشت، چراکه می دانید با محقق شدن هدف تان به مزیتی به خصوص دست خواهید یافت.

فرد تا به اینجای کار از میزان مشخصی از رشد فردی بهره مند شده است که به دنبال آن اراده ای به مراتب قوی تری برای دنبال کردن فعالیت ها پیدا خواهد کرد. پس از آن که فرد درک بهتری از هدفی که به دنبال محقق کردن آن است پیدا کرد، مشخصا به این نکته هم پی خواهد برد که محقق شدن هدف سبب بهبود زندگی اش خواهد شد و در نهایت همین مسئله است که اراده لازم برای محقق کردن هدف را در اختیارش می گذارد و نیز انگیزه لازم برای ادامه فعالیت ها را.

نکته کلیدی که در این مورد وجود دارد این است که بعضا افراد درباره میزان انگیزه ای که نیاز دارند مبالغه می کنند: به عبارت دیگر فرد در مقایسه با آن چه خود تصور می کند، به انگیزه به مراتب کمتری برای پیش برد فعالیت هایش نیاز دارد. میزان این انگیزه تنها باید در حدی باشد که فرد اقدام به برداشتن گام بعدی برای رسیدن به هدفش کند و رشد و تعالی فردی این درک را در اختیار او خواهد گذاشت.

گام پنجم دست یابی به رشد و تعالی فردی : انعطاف پذیری بیشتر

مشخصا هر انسانی در زندگی با مسائل و مشکلاتی روبه رو خواهد شد و به هنگام حادث شدن این مشکلات، مسئله مهم این است که فرد مهارت و توانایی کافی برای کنار آمدن با آن ها و حل کردنشان را داشته باشد. البته رشد و تعالی فردی باعث جلوگیری از رخداد این گونه مشکلات نمی شود، اما به شما مهارت لازم برای کنار آمدن با آن ها را خواهد داد. به دنبال رشد فردی شخص به اعتماد به نفس بیشتر، انعطاف پذیری و مهارت های لازم برای کنار آمدن با مشکلات دست خواهد یافت.

پس از آن که درک بهتری از رشد و تعالی فردی به دست آوردید، به این نکته پی خواهید برد که هیچ شرایطی در زندگی دائمی نیست و امکان تغییر دادن هر چیزی وجود دارد. حتی اگر در حال حاضر امکان تغییر دادن وضعیتی به خصوص را نداشته باشید، می توانید رویکرد خود نسبت به آن را تغییر دهید و از احساس بدی که متوجه شما می کند کم کنید. به دنبال رشد فردی به انعطاف پذیری لازم برای این تغییر رویکرد دست خواهید یافت.

نکته کلیدی ای که در این مورد وجود دارد این است که رشد و تعالی فردی تنها به انجام فعالیت های دلخواه و بهبود شرایط زندگی محدود نمی شود و علاوه بر این مسئله به شما کمک می کند تا تجربه های ناخوشایند زندگی را با رویکرد بهتری از سر بگذرانید.

گام ششم دست یابی به رشد و تعالی فردی : داشتن روابطی بهتر و مؤثرتر

روابط را بعضا می توان به شمشیری دو لبه تشبیه کرد: به این معنا که یا زمینه ساز پیشرفت افراد می شوند، یا این که به آن ها زیان می رسانند. هر اندازه درک بهتری از رشد و تعالی فردی خود پیدا کنید و به سطح بالاتری از آن دست یابید، می توانید با وضوح بیشتری روابط زیان رسان را از روابط سودمند تشخیص دهید و بر دسته دوم وقت و سرمایه بگذارید. علاوه بر این به واسطه رشد فردی به مهارت ها و قابلیت هایی دست خواهید یافت که با به کارگیریشان بیشترین اثر ممکن را از روابط سودمند دریافت خواهید کرد.

نکته کلیدی که در این مورد باید به خاطر داشته باشید این است که تا حد امکان بیشتر زمان خود را صرف کسانی کنید که به نظرتان برای زندگی تان سودمند هستند (و در مقابل زمان کمتری را به افراد زیان رسان اختصاص دهید). در پیش گرفتن این رویکرد علاوه بر محقق کردن رشد و تعالی فردی، بر دیگر جنبه های زندگی نیز اثر مثبت خواهد گذاشت.